ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας είναι ένα από μεγαλύτερα και σημαντικότερα στο είδους του, στον κόσμο. Στεγάζεται σε ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτίριο που βρίσκεται στην οδό Πατησίων και οικοδομήθηκε στο οικόπεδο που δώρισε γι’ αυτό η Ελένη Τοσίτσα. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1866 και ολοκληρώθηκε το 1889, με την κατασκευή σταδιακά της δυτικής πτέρυγας το 1874, της βόρειας το 1881, της νότιας το 1885 και τέλος της ανατολικής.

Το μουσείο είναι οργανωμένο με χρονολογική σειρά. Περιλαμβάνει συλλογές με προϊστορικά ευρήματα, με γλυπτά, με αγγεία και αντικείμενα μικροτεχνίας, με χάλκινα εκθέματα καθώς και μια εντυπωσιακή συλλογή με Αιγυπτιακές και Ανατολικές αρχαιότητες.

Τα πολυάριθμα και σπουδαία εκθέματα που φιλοξενούνται στις αίθουσες του μουσείου δίνουν την ευκαιρία σε κάθε επισκέπτη να ταξιδέψει στο πολυσήμαντο παρελθόν της Αθήνας αλλά και να γνωρίσει τους πολιτισμούς που άνθησαν σε όλο τον Ελληνικό χώρο.

Όταν θα επισκεφθείτε το μουσείο φροντίστε να έχετε αρκετό χρόνο στη διάθεσή σας, ώστε να μπορέσετε να δείτε και να θαυμάσετε όλα τα αξεπέραστα δημιουργήματα της αρχαιότητας και να τους δώσετε τη δέουσα προσοχή.
Όλα τα εκθέματα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Εντούτοις είναι φυσικό κάποια από αυτά να έχουν ξεχωρίσει. Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια από αυτά:

Από τη συλλογή με τα μυκηναϊκά ευρήματα τις εντυπώσεις κερδίζει το χρυσό νεκρικό προσωπείο, γνωστό ως «η μάσκα του Αγαμέμνονα» που έφερε στο φως ο αρχαιολόγος Σλήμαν το 1874. Αν και έχει αποδειχθεί ότι η μάσκα δεν άνηκε στον Αγαμέμνονα, εξακολουθεί να αποτελεί ένα αξιόλογο κι εντυπωσιακό εύρημα που αξίζει να δείτε. Οι έρευνες απέδειξαν ότι επρόκειτο για εκμαγείο νεκρού βασιλιά, ο οποίος όμως πέθανε τρεις αιώνες πριν από τον Αγαμέμνονα. Εκτός από την περίφημη μάσκα θα δείτε τη συλλογή με τα μυκηναϊκά κοσμήματα, τα ξίφη και τα αντικείμενα που βρέθηκαν στους βασιλικούς τάφους των Μυκηνών.

Εντύπωση προκαλεί το γιγαντιαίο μπρούτζινο άγαλμα που απεικονίζει τον Ποσειδώνα ή τον Δία. Είναι γνωστό ως ο Ποσειδώνας του Αρτεμισίου και χρονολογείται από το 450 π.Χ. Ακόμη και σήμερα οι αρχαιολόγοι εξακολουθούν να διαφωνούν για το ποιον από τους δύο θεούς απεικονίζει αυτό το αριστούργημα της γλυπτικής τέχνης. Το άγαλμα έχει ύψος 2,09 μ. και το υψωμένο δεξί του χέρι ετοιμάζεται να ρίξει κεραυνό, σύμφωνα με αυτούς που πιστεύουν ότι επρόκειτο για τον Δία ή κρατούσε την τρίαινα, σύμφωνα με αυτούς που πιστεύουν ότι επρόκειτο για το Ποσειδώνα.

Επίσης, αξίζει την προσοχή σας το αγαλματίδιο του Κεραυνοβόλου Δία που βρέθηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης. Η στάση του θεού καθώς ετοιμάζεται να ρίξει τον κεραυνό, είναι ίδια με αυτή του αγάλματος του Ποσειδώνα του Αρτεμισίου.

Ένα ακόμη άγαλμα που αποτέλεσε αντικείμενο διαφωνιών των αρχαιολόγων είναι ο Έφηβος των Αντικυθήρων. Το εντυπωσιακό μπρούτζινο άγαλμα απεικονίζει έναν νεαρό γυμνό άντρα και διακρίνεται για την τεχνοτροπία και τον ρεαλισμό του. Είναι έκδηλο ότι το θέμα κρατούσε κάποιο σφαιρικό αντικείμενο στο χέρι του. Γι’ αυτό και κάποιοι ισχυρίζονται ότι επρόκειτο για τον θεό Πάνα που κρατά ένα μήλο, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι το άγαλμα του Περσέα που κρατά το κεφάλι της Ανδρομέδας.
Το άγαλμα βρέθηκε σε αρχαίο ναυάγιο στο θαλάσσιο χώρο των Αντικυθήρων το 1900.

Το παιδί του Μαραθώνα, είναι το άγαλμα ενός έφηβου που πήρε το όνομά του από τον κόλπο του Μαραθώνα, κοντά στον οποίο ανακαλύφθηκε το 1926. Η πινακίδα στο βάθρο του αγάλματος αναφέρει ότι επρόκειτο για πυγμάχο. Το άγαλμα έχει χαρακτηριστεί ως αριστούργημα και πιθανώς να είναι έργο του Πραξιτέλη ή ενός εκ των μαθητών του. Χρονολογείται από το 325 – 300 π.Χ.

Ένα ακόμη μπρούτζινο άγαλμα που ξεχωρίζει είναι ο Μικρός Ιππέας από το ιερό του Διός στη Δωδώνη. Αποτελούσε πιθανόν ζεύγος με ένα παρόμοιο αγαλμάτιο που βρίσκεται στο Λούβρο. Το σύνολο απεικόνιζε ίσως τους Διόσκουρους . Χρονολογείται από το 575 - 550 π.Χ.

Στην αίθουσα με τα γλυπτά δεσπόζει το μαρμάρινο άγαλμα που αναπαριστά τη Θεά Αφροδίτη με τον Πανά και τον έρωτα. Οι εκφράσεις των προσώπων τους και τα αισθήματά τους αποδίδονται με τόσο ρεαλιστικό τρόπο που συγκινούν κάθε επισκέπτη. Το μαρμάρινο αυτό σύμπλεγμα βρέθηκε στη Δήλο.

Ξεχωριστό είναι και το αναθηματικό ανάγλυφο με παράσταση των Ελευσίνιων θεοτήτων. Το καλοδιατηρημένο ανάγλυφο φιλοτεχνήθηκε την περίοδο 440 – 430 π.Χ. και απεικονίζει τη Δήμητρα να παραδίδει στάχυα στον Τριπτόλεμο, τον νεαρό βασιλιά της Ελευσίνας. Δεξιά η κόρη της Περσεφόνη παρακολουθεί. Παρατηρείστε τη διαφορά μεγέθους μεταξύ της θεάς και του Τριπτόλεμου. Οι καλλιτέχνες της εποχής όφειλαν να δίνουν περισσότερο ύψος στους θεούς όταν τους απεικόνιζαν με μαζί με θνητούς.

Μην παραλείψετε να δείτε και τη παλαιότερη σωζόμενη στήλη που χρονολογείται από τον 5ο π.Χ. αιώνα. Πρόκειται για τη στήλη της Ηγησούς που ανακαλύφθηκε στον Κεραμεικό. Απεικονίζει την Ηγησώ καθιστή και μπροστά της μια σκλάβα που της δίνει ένα κουτί. Στο πάνω μέρος της στήλης είναι χαραγμένο το όνομα «Ηγησού του Προξένου». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απεικόνιση της μελαγχολικής της έκφρασης.

Στο αρχαιολογικό μουσείο υπάρχουν και αίθουσες που φιλοξενούν μόνιμες ή και περιοδικές εκθέσεις. Ξεχωρίζουν δύο ιδιωτικές συλλογές. Η συλλογή κοσμημάτων της Ελένης Σταθάτου και η συλλογή Καραπάνου.

Μέσα από την ξενάγησή του στο Αρχαιολογικό μουσείο, ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους στους οποίους δοξάστηκε ο αρχαίος πολιτισμός. Και βλέπει τα σημαντικά δείγματα γλυπτικής τέχνης, αγγειοπλαστικής, αργυροχρυσοχοΐας, κ.α. που φανερώνουν το πολιτιστικό επίπεδο των αρχαίων πολιτισμών και την κουλτούρα των Ελλήνων ανά τους αιώνες.

ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Νομισματικό Μουσείο Αθηνών είναι ένα από τα πέντε σπουδαιότερα του είδους του στον κόσμο και αποτελεί ένα διαρκές επιμορφωτικό έρεισμα του Ελληνισμού σε θέματα νομισματικής, ιστορίας και τέχνης. Περιλαμβάνει περισσότερα από 600.000 νομίσματα, «θησαυρούς» (κλειστά νομισματικά σύνολα), σταθμία, μολυβδόβουλα, μετάλλια και πολύτιμους λίθους, που καλύπτουν τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, τη ρωμαϊκή περίοδο, τη Βυζαντινή, το δυτικό Μεσαίωνα και τους νεώτερους χρόνους.
Επίσης, στις αίθουσες του μουσείου φυλάσσονται περίπου δέκα χιλιάδες τόμοι συγγραμμάτων από τον εξειδικευμένο χώρο της νομισματικής, της ιστορίας, της σιγιλλογραφίας, της αρχαιολογίας, ανάτυπα, τεύχη και εκδόσεις γενικού χαρακτήρα πλαισιώνουν το αρχαιολογικό υλικό, μαζί με ένα πλούσιο αρχείο εγγράφων.
Το μουσείο στεγάζεται στο Ιλίου Μέλαθρον, ένα επιβλητικό κτίριο που κατασκευάστηκε το 1879 από τον Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ και αποτελούσε την οικία του αρχαιολόγου Ερρίκου Σλήμαν. Είναι κτισμένο κατά τα πρότυπα των κτιρίων της Ιταλικής Αναγέννησης και προσαρμοσμένο στο νεοκλασικό πνεύμα του τέλους του 19ου αιώνα.
Εντυπωσιακές είναι οι τοιχογραφίες που κοσμούν το κτίριο, οι οποίες αναπαριστούν θέματα από τα ευρήματα των ανασκαφών του Σλήμαν στην Τροία και τις Μυκήνες.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ
To Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ιδρύθηκε το 1986 για να στεγάσει την ιδιωτική Συλλογή Κυκλαδικής και Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης του Νικόλαου και της Ντόλλης Γουλανδρή. Είναι αφιερωμένο στη μελέτη και προβολή της Αρχαίας Ελληνικής τέχνης.
Η συγκρότηση της συλλογής από το ζεύγος Γουλανδρή άρχισε από τη δεκαετία του 1960, με την άδεια των αρμόδιων κρατικών αρχών και την δεκαετία του 1970 εμπλουτίστηκε με νέα αποκτήματα που εντάχτηκαν στις δυο κύριες ενότητες.

Η Κυκλαδική Συλλογή, στην οποία δόθηκε περισσότερο βάρος λόγω του συνεχώς αυξανόμενου ενδιαφέροντος του επιστημονικού κοινού για τον πολιτισμό που άνθισε στα νησιά των Κυκλάδων και στο κεντρικό Αιγαίο κατά τους αρχαίους χρόνους, εκτίθεται στον πρώτο όροφο του μουσείου και αποτελείται από 350 περίπου αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν κάθε χρονολογική φάση και τυπολογική εξέλιξη του Κυκλαδικού Πολιτισμού. η αξιόλογη αυτή συλλογή περιέχει: μαρμάρινα ειδώλια, αγγεία, μετάλλινα όπλα και εργαλεία και κεραμικά αντικείμενα. Τα περισσότερα από αυτά τοποθετούνται χρονικά από το 3200 π.Χ. έως το 2000 π.Χ.
Η κυριότερη μορφή τέχνης του Κυκλαδικού Πολιτισμού, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές και τα ευρήματα των ανασκαφών, ήταν η μαρμαρογλυπτική. Η ύπαρξη λατομείων μαρμάρου σε πολλά νησιά των Κυκλάδων και η εξόρυξη λευκού μαρμάρου καλής ποιότητας, ενθάρρυνε την ευρεία χρήση του για την κατασκευή οικοδομημάτων αλλά και αντικειμένων πρακτικής ή συμβολικής χρήσης. Τα περίφημα κυκλαδικά ειδώλια είναι τα πιο χαρακτηριστικά και αντιπροσωπευτικά δημιουργήματα του Κυκλαδικού Πολιτισμού.
Η συλλογή του μουσείου Γουλανδρή περιλαμβάνει μια αντιπροσωπευτική σειρά μαρμάρινων ειδωλίων, από τα πρώιμα βιολόσχημα ειδώλια που χρονολογούνται από το 3200-2800 π.Χ. μέχρι και τα μεγαλύτερα και καλοσχηματισμένα ειδώλια των ύστερων χρόνων της περιόδου 2800-2300 π.Χ., κάποια από τα οποία έχουν μνημειώδεις διαστάσεις.

Η συλλογή της Αρχαίας Ελληνικής τέχνης περιλαμβάνει αντικείμενα από την εποχή του Χαλκού (2η χιλιετία π.Χ.) μέχρι και ρωμαϊκή περίοδο και τους πρώτους μ.Χ. αιώνες. Μέσα από τα εντυπωσιακά εκθέματα του μουσείου ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει και να θαυμάσει αντικείμενα τέχνης που καλύπτουν χρονικά είκοσι και πλέον αιώνες ελληνικής τέχνης. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν αυτά τα σπουδαία ευρήματα που προέρχονται από την Κρήτη, την εποχή που άκμασε ο Μινωικός πολιτισμός και αυτά ανάγονται στον Μυκηναϊκό πολιτισμό. Εντυπωσιακά είναι και τα εκθέματα των κλασικών χρόνων (6ος – 4ος αιώνας π.Χ.) αλλά και της ρωμαϊκής εποχής. Η αρχαία ελληνική τέχνη αντιπροσωπεύονται στην έκθεση από σημαντικά δείγματα προέρχονται από την κεραμική, τη γλυπτική, την μεταλλοτεχνία, την υαλοτεχνία και την αργυροχρυσοχοΐα.

Επίσης, αξίζει να δείτε τη Συλλογή της Αρχαίας Ελληνικής Τέχνης του Κάρολου Πολίτη, όπου κι αυτή καλύπτει μια ευρεία χρονική περίοδο από τον 14ο αιώνα π.Χ. έως τον 6ο αιώνα και αποτελείται από μοναδικά κομμάτια της αρχαίας Ελληνικής τέχνης που συμπληρώνουν τη μόνιμη συλλογή της Αρχαίας ελληνικής Τέχνης. Από τα εκθέματα ξεχωρίζει μια σειρά από χάλκινα κράνη και ξίφη, η οποία είναι αφιερωμένη στην τέχνη του πολέμου στην αρχαία Ελλάδα.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ
Το μουσείο Μπενάκη είναι ένα από τα σημαντικότερα της Αθήνας. Συγκαταλέγεται στις μεγάλες δωρεές που αύξησαν τα περιουσιακά στοιχεία του κράτους, ενώ ταυτόχρονα είναι και ο παλαιότερος μουσειακός οργανισμός που λειτουργεί στην Ελλάδα ως Ίδρυμα Ιδιωτικού Δικαίου. Το Μουσείο Μπενάκη ιδρύθηκε από τον ευπατρίδη Αντώνη Μπενάκη και εγκαινιάστηκε το 1931. Στεγάζεται σ’ ένα επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο, το οποίο αποτελεί ένα σύνθετο βρίσκεται σε μια προνομιούχο θέση, στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Συγκεντρώνει περισσότερα από 45000 εκθέματα τα οποία καλύπτουν περισσότερους από έναν πολιτισμικούς τομείς. Πρόκειται για αντικείμενα ανεκτίμητης αξίας της συλλογής του Αντώνη Μπενάκη αλλά και άλλων δωρητών τα οποία κατανέμονται σε έξι συλλογές:

Η Ελλάδα στο Μουσείο Μπενάκη: η ενότητα των συλλογών αυτών συγκροτείται από πολλές επιμέρους κατηγορίες και περιλαμβάνει περισσότερα από 33.000 έργα, τα οποία καταγράφουν το χαρακτήρα του ελληνικού κόσμου από την αρχαιότητα έως την περίοδο της διαμόρφωσης του νέου Ελληνικού κράτους αλλά και τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922.

Πινακοθήκη Ν. Χατζηκυριάκου – Γκίκα: αποτελεί δωρεά του μεγάλου Έλληνα ζωγράφου στο Μουσείο Μπενάκη και λειτουργεί ως παράρτημά του από το 1991. Στεγάζεται στο κτίριο όπου έζησε επί 40 χρόνια ο καλλιτέχνης (Κρειεζώτου 3). Η μόνιμη συλλογή του μουσείου οργανώθηκε από τον ίδιο τον ζωγράφο και παρουσιάζονται επιλεγμένα έργα του απ’ όλους τους τομείς της δραστηριότητάς του.

Παιχνιδιών και παιδικής ηλικίας: πρόκειται για μια μοναδική συλλογή ο πυρήνας της οποίας αποτελεί δωρεά της Μαρίας Αργυριάδη και στεγάζεται στην οικία Κουλούρα, ένα νεογοτθικό κτήριο των αρχών του 20ού αιώνα, με συμμετρικούς πύργους και επάλξεις που βρίσκεται στο Παλαιό Φάληρο. Περιλαμβάνει 15000 παλαιά παιχνίδια και αντικείμενα της παιδικής ηλικίας προερχόμενα από τον Ελλαδικό χώρο και την Ευρώπη. Τα εκθέματα καλύπτουν όλες τις εκφράσεις και πτυχές του θέματος παιδί και παιχνίδι, από την αρχαιότητα ως και τη δεκαετία του 1970.

Κοπτική τέχνη: η συλλογή αυτή περιλαμβάνει μια μοναδική, πλουσιότατη ενότητα υφασμάτων μέσα από τα οποία εκφράζεται με τον καλύτερο τρόπο ο συγκερασμός στοιχείων από την τοπική αιγυπτιακή παράδοση, τον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό και με δυναμικά αντιπροσωπευτικά στοιχεία της χριστιανικής θρησκείας. Επίσης, θα δείτε και αξιόλογα έργα μεταλλοτεχνίας και ξυλογλυπτικής, που αντιπροσωπεύουν παραγωγικούς τομείς της Αιγύπτου κατά τον 5ο και 6ο αιώνα.

Κινεζική τέχνη: το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής αποτελεί δωρεά του Γεωργίου Ευμορφόπουλου, ενός από τους σημαντικότερους συλλέκτες και μελετητές του κινέζικου πολιτισμού. Περιλαμβάνει πάνω από 1.300 αντιπροσωπευτικά εκθέματα που εικονογραφούν τον πολιτισμό της Κίνας από την 3η χιλιετία π.Χ. ως το 19ο αιώνα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν τα αγγεία της νεολιθικής εποχής, τα νεκρικά ειδώλια της δυναστείας των Τανγκ, τα αγγεία της δυναστείας των Σουγκ, οι πορσελάνες των δυναστειών των Μινγκ και Τσινγκ, τα φιαλίδια ταμπάκου και τα μικροτεχνήματα από ημιπολύτιμους λίθους.

Ισλαμική τέχνη: είναι μια από τις σημαντικότερες συλλογές στο είδος της. Στεγάζεται στο νεοκλασικό κτιριακό συγκρότημα που βρίσκεται στην περιοχή του Κεραμεικού, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και επί των οδών Αγίων Ασωμάτων 22 και Διπύλου 12.
Περιλαμβάνει πάνω από 8000 εκθέματα που καλύπτουν την εξέλιξη του ισλαμικού πολιτισμού από την πρωτοϊσλαμική εποχή ως τον 19ο αιώνα. Τα εκθέματα προέρχονται από τις Ινδίες, την Περσία, τη Μεσοποτομία, τη Μικρά Ασία, την Αίγυπτο, την Αραβία, τη Μέση Ανατολή, τη Β. Αφρική, τη Σικελία και την Ισπανία.

ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Πολεμικό μουσείο ιδρύθηκε το 1975. Σκοπός του μουσείου είναι η τεκμηρίωση και η μελέτη της πολεμικής ιστορίας της Ελλάδας μέσα από τα σπάνια κειμήλια που παρουσιάζονται στις συλλογές του και η προβολή των αγώνων του Ελληνικού Έθνους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Στο μουσείο εκτίθενται όπλα από την λίθινη εποχή, την κλασική περίοδο μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στον μόνιμο εκθεσιακό χώρο του μουσείου ο επισκέπτης μπορεί να δει: τη συλλογή που αναφέρεται στην αρχαιότητα και καλύπτει χρονικά την εποχή του λίθου, την πρώιμη εποχή του χαλκού και τη μυκηναϊκή εποχή στην οποία δίνεται ιδιαίτερη έμφαση.
Τα σύνολα φωτογραφιών και σχεδίων μέσα από τα οποία παρουσιάζεται η Ελληνική προϊστορία. Τη συλλογή που είναι αφιερωμένη στο Βυζάντιο και αυτή που αναφέρεται στην εποχή της Φραγκοκρατίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην Ελληνική Επανάσταση καθώς τα εκθέματα της σημαντικής αυτής περιόδου καταλαμβάνουν δύο αίθουσες του μουσείου. Επίσης, η ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων, του Α’ Παγκόσμιου, του Ελληνοϊταλικού πολέμου και της Γερμανικής κατοχής παρουσιάζεται μέσα από μια σειρά όπλων και ντοκουμέντων που ζωντανεύουν μνήμες της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Εκτός από τα όπλα τις εντυπώσεις κερδίζουν και τα πολεμικά αεροσκάφη, οι στρατιωτικές στολές και τα μοντέλα των πολεμικών πλοίων που καλύπτουν όλο το φάσμα της ελληνικής ιστορίας. Στο Μουσείο υπάρχει επίσης σημαντική και καλά οργανωμένη βιβλιοθήκη.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΕΘΝΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Ιστορικό και Εθνολογικό μουσείο βρίσκεται στην πλατεία Κολοκοτρώνη και στεγάζεται στο ιστορικό κτίριο της Παλαιάς Βουλής. Πρόκειται για ένα επιβλητικό νεοκλασικό αρχοντικό που οικοδομήθηκε την περίοδο 1858 – 1871 σύμφωνα με τα σχέδια του αρχιτέκτονα Fr. Boulanger τα οποία αργότερα τροποποιήθηκαν από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Π. Κάλκο. Μέχρι το 1935 το εντυπωσιακό αυτό κτίριο αποτελούσε την έδρα της Ελληνικής Βουλής.
Από το 1962 στεγάζεται στο κτίριο αυτό το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, το οποίο ανήκει στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία.
Στόχος του μουσείου είναι η παρουσίαση αντιπροσωπευτικών στιγμών του Ελληνισμού και η διατήρηση της συλλογικής μνήμης μέσα από την έκθεση των πολύτιμων συλλογών του. Τα εκθέματα καλύπτουν τον 15ο μέχρι και τον 20ο αιώνα. Τα ιστορικά και λαογραφικά κειμήλια του Μουσείου αποτελούν τεκμήρια των κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών εκφάνσεων του Ελληνισμού.

Εξίσου εναρμονισμένος με το ιστορικό πνεύμα του Μουσείου είναι και ο περίβολος της Παλαιάς Βουλής. Σ’ αυτόν δεσπόζει ο χάλκινος έφιππος ανδριάντας του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, που φιλοτεχνήθηκε στο Παρίσι το 1900 από το γλύπτη Λάζαρο Σώχο. Το γλυπτό βραβεύτηκε στο Παρίσι το 1900 και το 1904 τοποθετήθηκε στην ομώνυμη πλατεία. Στη βάση του έχει δύο ανάγλυφες πλάκες με σκηνές από τη μάχη των Δερβενακίων και τη Συνέλευση της Πελοποννησιακής Γερουσίας.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το Βυζαντινό Μουσείο ιδρύθηκε το 1914 και διαθέτει μια από τις πιο πλούσιες συλλογές βυζαντινών εικόνων στον κόσμο. Στεγάζεται στο μέγαρο «Ιλίσια» της Δούκισσας της Πλακεντίας, το οποίο κτίστηκε το 1848 από τον αρχιτέκτονα Κλεάνθη και αργότερα μετασκευάστηκε σε μουσείο από τον Αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο.
Μέσα από τις συλλογές του μουσείου διαγράφεται η πορεία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής από τον 4ο έως και τον 19ο αιώνα. Τα εκθέματά του προέρχονται από όλη την Ελλάδα, την Κύπρο, την Κωνσταντινούπολη και τη Ρωσία.
Στις αίθουσες του μουσείου θα δείτε τις συλλογές: βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων, γλυπτών, χειρογράφων, ψηφιδωτών, τοιχογραφιών, ξυλόγλυπτων, μικροτεχνίας (υφάσματα, νομίσματα, κεραμικά, μετάλλινα, αργυρά), χαλκογραφιών, κα.
Από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα του μουσείου είναι: το μαρμάρινο γλυπτό σύμπλεγμα του Ορφέα, το χρυσό περιδέραιο από το θησαυρό της Μυτιλήνης, η τοιχογραφία της αψίδαs Ιερού από το ναό του Αγίου Γεωργίου Λαθρηνού στη Νάξο, η αμφιπρόσωπη εικόνα του Αγίου Γεωργίου κα.

ΕΘΝΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ – ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΟΥΤΣΟΥ
Είναι το σπουδαιότερο ίδρυμα ιστορίας της ελληνικής και δυτικοευρωπαϊκής τέχνης στη χώρα μας, με τη σημερινή της διάρθρωση, λειτουργεί από το 1976. Σκοπός της πινακοθήκης είναι να αναδείξει την νεότερη ελληνική τέχνη. Ο αρχικός πυρήνας της συλλογής αποτελείται από 117 πίνακες που καταμετρήθηκαν το 1878. Με την πάροδο των χρόνων στη συλλογή προστέθηκαν και άλλα σπουδαία έργα, από ιδιωτικές συλλογές και δωρεές, όπως του Αλέξανδρου Σούτζου, του Νικηφόρου Λύτρα, του Αντώνη Μπενάκη, Ν. Χατζηκυριάκου – Γκίκα, κ.α. Εκτός, όμως από τις σημαντικές δωρεές, η πινακοθήκη εμπλουτίστηκε και με αγορές σημαντικών έργων.
Έτσι, σήμερα, το σύνολο των έργων ζωγραφικής, γλυπτών, χαρακτικών, μικρογραφιών και επίπλων της Εθνικής Πινακοθήκης ανέρχεται σε 9.500.
Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια από τα αριστουργήματα που θα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε κατά την επίσκεψή σας στην πινακοθήκη. Η "Συναυλία των Αγγέλων" του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, η "Σταύρωση" του Λορέντζου Βενετσιάνο, η "Παναγία" της Βόρειας Ιταλικής Σχολής του 16ου αιώνα κ.α. επίσης, αξίζει την προσοχή σας και η συλλογή από έργα χαρακτικής του 16ου και 20ου αιώνα.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Το μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης ιδρύθηκε το1918 και έχει πολυτάραχη ιστορία. Αρχικά στεγαζόταν στο Τζαμί της Πλατείας Μοναστηρακίου και ονομαζόταν «Μουσείο Ελληνικών Χειροτεχνημάτων». Το 1923 μετονομάστηκε σε «Εθνικόν Μουσείον Κοσμητικών Τεχνών» και το 1959 πήρε τη σημερινή του ονομασία. Το 1973 το μουσείο μεταφέρθηκε στο κτίριο της οδού Κυδαθηναίων 17 στην Πλάκα και στο τζαμί λειτουργεί μόνο ένα παράρτημά του, καθώς εκεί στεγάζεται η συλλογή κεραμικών.
Οι συλλογές του μουσείου, που καλύπτουν τη χρονική περίοδο από το 1650 μέχρι σήμερα, περιλαμβάνουν υφαντά, κεντήματα, παραδοσιακές ενδυμασίες, ασημικά, θέατρο σκιών κ.α. Αξιοπρόσεκτη είναι και η συλλογή με τα έργα του Θεόφιλου Χατζημιχάλη.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΡΡΕ
Στην περιοχή της Παιανίας και σε ένα χαρακτηριστικό ελληνικό περιβάλλον βρίσκεται το Μουσείο Βορρέ. Πρόκειται για ένα σύνθετο μουσείο που δημιούργησε ο Ίωνας Βορρές, πραγματοποιώντας έτσι το προσωπικό του όραμα για μια πολιτιστική εστία που θα προβάλει την λαϊκή καλλιτεχνική κληρονομιά.
Το Μουσείο Βορρέ, τα οποίο έχει δωριθεί στο Ελληνικό έθνος από την οικογένεια Βορρέ υπό τη μορφή καλλιτεχνικού και πολιτιστικού ιδρύματος, καταλαμβάνει μια έκταση 18 στρεμμάτων και αποτελείται από ένα συγκρότημα κτιρίων, κήπων και αυλών. Οι συλλογές του αριθμούν πάνω από 6000 αντικείμενα τα οποία καλύπτουν 40 αιώνες Ελληνικής ιστορίας.
Χωρίζεται σε δύο διαφορετικούς τομείς. Στον πρώτο τομέα θα δείτε μια συλλογή σύγχρονης ελληνικής τέχνης από πίνακες και γλυπτά του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα.
Ο δεύτερος τομέας, που ονομάζεται και ΄΄Πυργί΄΄, αποτελείται από ένα συγκρότημα δύο παραδοσιακών χωριάτικων σπιτιών, τα υπολείμματα ενός στάβλου και ένα παλαιό πατητήρι που χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και χρησιμοποιούνταν ως τις αρχές του 19ου αιώνα. Εδώ θα έχετε την ευκαιρία να δείτε αντικείμενα από την καθημερινή ζωή: έπιπλα, χαλιά διαφόρων τύπων, μυλόπετρες, χωριάτικες γούρνες, στόμια πηγαδιών, μια μεγάλη συλλογή κεραμικών, αξιόλογες ελαιογραφίες και γκραβούρες που απεικονίζουν ιστορικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας καθώς και διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΟΥΛΑΝΔΡΗ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ – ΚΕΝΤΡΟ ΓΑΙΑ
Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας ιδρύθηκε το 1965 με σκοπό την προώθηση των φυσικών επιστημών, την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση του ανθρώπου, ώστε δια της γνώσης να επανέλθει ο σεβασμός της φύσης και να επιτευχθεί έτσι η προστασία των απειλουμένων ειδών και βιοτόπων της χώρας μας. Είναι ένα πολύ σημαντικό μουσείο το οποίο παρέχει στους επισκέπτες του σπουδαίες πληροφορίες για την αλληλεξάρτηση όλων των ζώντων οργανισμών. Αρχικά λειτούργησε ως Βοτανικό Μουσείο, με αντικείμενο τη συλλογή, καταγραφή και μελέτη της χλωρίδας της Ελλάδας και της Νοτίου Ευρώπης.
Το 1977 το Μουσείο επεκτάθηκε στους τομείς της ζωολογίας, παλαιοντολογίας και γεωλογίας και μετονομάστηκε σε Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας.
Το 1989 ιδρύθηκε το τμήμα οικολογίας εδάφους και βιοτεχνολογίας.
Με την πάροδο των χρόνων το μουσείο επεκτείνεται και δημιουργεί νέα παραρτήματα με εξειδικευμένο χαρακτήρα. Έτσι το 1991 ιδρύεται το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) στην Θεσσαλονίκη. Το 1999 ολοκληρώνεται το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης - Κέντρο ΓΑΙΑ, το οποίο εδρεύει στη Κηφισιά, δίπλα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

Σήμερα το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας περιλαμβάνει τρεις μεγάλες εκθεσιακές ενότητες, οι οποίες είναι αφιερωμένες στον Κόσμο των Φυτών, στον Κόσμο των Ζώων και την Γεωλογία - Παλαιοντολογία.
Θα δείτε τις εντυπωσιακές συλλογές από έντομα, θηλαστικά, ερπετά, πτηνά, όστρακα, ορυκτά, πετρώματα και απολιθώματα που καλύπτουν όλο το φυσικό πλούτο της Ελλάδας.
Επίσης, εντυπωσιακές είναι οι βοτανικές συλλογές που συγκεντρώνουν περισσότερα από 200.000 δείγματα φυτών, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται και τα 145 νέα είδη που ανακαλύφθηκαν τα τελευταία χρόνια από τις έρευνες του μουσείου.

Το Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας διοργανώνει και προγράμματα επιμόρφωσης, σεμινάρια και διαλέξεις που αντλούν τη θεματολογία τους από τα κρίσιμα περιβαλλοντικά θέματα των ημερών μας.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ
Το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων – Κέντρο Εθνομουσικολογίας (ΜΕΛΜΟΚΕ), βασίζεται στη συλλογή του Φοίβου Ανωγειανάκη, η οποία αποτελείται από 1200 ελληνικά μουσικά όργανα που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα ως τις μέρες μας. Αποτελούν καρπό της 50χρονης έρευνας και μελέτης του μουσικολόγου Φοίβου Ανωγειανάκη.
Το σημαντικό αυτό μουσείο στεγάζεται σε ένα αρχοντικό κτισμένο το 1842 στην γραφική γειτονιά της Πλάκας και συγκεκριμένα στην πλατεία Αέρηδων, δίπλα στη Ρωμαϊκή Αγορά.

Οι στόχοι του μουσείου είναι: η συλλογή, συντήρηση και έκθεση λαϊκών οργάνων και κάθε υλικού χρήσιμου για την έρευνα. Η μελέτη, έρευνα και προώθηση της ελληνικής λαϊκής μουσικής παράδοσης και η δημιουργία ειδικής εθνομουσικολογικής βιβλιοθήκης και οπτικοακουστικού αρχείου.
Στο μουσείο εκτίθεται τα μισά όργανα της συλλογής Ανωγειανάκη, με κριτήριο αφενός το εθνολογικό και μουσικολογικό τους ενδιαφέρον και αφετέρου την αισθητική και την διακόσμησή τους.
Τα υπόλοιπα μουσικά όργανα βρίσκονται στη διάθεση των ερευνητών και θα αποτελέσουν υλικό για κινητές εκθέσεις στην επαρχία ή για περιοδικές εκθέσεις ειδικού ενδιαφέροντος.

Η έκθεση καταλαμβάνει τρεις ορόφους και αποτελείται από τέσσερα επίπεδα, όσες και οι οικογένειες μουσικών οργάνων που διακρίνει η εθνομουσικολογία, με κριτήριο το υλικό που πάλλεται για να δώσει τον ήχο δηλαδή: μεμβρανόφωνα, αερόφωνα, χορδόφωνα και ιδιόφωνα. Χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε βιτρίνα διαθέτει ειδικό σύστημα ακουστικών όπου μπορείτε να ακούσετε αποσπάσματα μουσικών θεμάτων από τα όργανα που εκτίθενται.