Η Θεσσαλία βρίσκεται στη μέση περίπου της Ελλάδας και καταλαμβάνει το 11% της συνολικής έκτασης της επικράτειας. Χαρακτηρίζεται από τον ατέλειωτο Θεσσαλικό κάμπο, τα μαγευτικά τοπία του Ολύμπου του υψηλότερου βουνού της χώρας, τους επιβλητικούς όγκους των Μετεώρων, το Πήλιο το βουνό των μυθικών Κενταύρων και τον Πηνειό το χιλιοτραγουδισμένο ποτάμι. Χάρη στη γεωγραφική της τοποθέτηση – στην καρδιά της Ελλάδας – η Θεσσαλία από την αρχαιότητα ως τους σύγχρονους χρόνους διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στα ιστορικά δρώμενα της χώρας.

Με τον όρο Θεσσαλία λοιπόν, στη σύγχρονη κατανομή της ελληνικής επικράτειας, εννοούμε την ευρύτερη περιφέρεια που εκτείνεται στο ανατολικό τμήμα του ηπειρωτικού κορμού της κεντρικής Ελλάδος. Συνορεύει βόρεια με τις περιφέρειες της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, νότια με την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, δυτικά με την περιφέρεια Ηπείρου, ενώ Ανατολικά βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος.
Διοικητικά διαιρείται σε 4 νομούς: Μαγνησίας, Λάρισας, Τρικάλων και Καρδίτσας. Καθένας απ’ αυτούς έχει να παρουσιάσει μια αξιόλογη ιστορική διαδρομή και διαθέτει μοναδικές φυσικές καλλονές.
Ο νομός Μαγνησίας περιλαμβάνει και τις βόρειες Σποράδες (Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο, Κυρά Παναγιά, Γιούρα, Ψαθούρα και μερικά μικρότερα νησάκια). Πρωτεύουσα του νομού είναι ο Βόλος, που έχει εξελιχθεί σ’ ένα σπουδαίο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Ενώ αδιαμφισβήτητα επίνειο της Μαγνησίας είναι το βουνό των Κενταύρων, το πανέμορφο Πήλιο και τα γραφικά χωριά του.
Ο νομός Λάρισας με πρωτεύουσα τη Λάρισα, βρίσκεται στο κέντρο του ανατολικού τμήματος της θεσσαλικής πεδιάδας και διαρρέεται από το Πηνειό ποταμό. Άλλες σημαντικές πόλεις του νομού είναι η Ελασσόνα, ο Τύρναβος, τα Φάρσαλα, η Αγιά, κ.ά. Στο νομό βρίσκονται και τα μαγευτικά Τέμπη που προσελκύουν πολλούς τουρίστες.
Ο νομός Τρικάλων με πρωτεύουσα τα Τρίκαλα. Άλλη πόλη του νομού που παρουσιάζει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον είναι η Καλαμπάκα που είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στην αριστερή όχθη του Πηνειού. Εκεί βρίσκονται τα Μετέωρα που με τους επιβλητικούς τους όγκους και προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες.
Ο νομός Καρδίτσας με πρωτεύουσα την Καρδίτσα. Εδώ βρίσκεται η λίμνη Πλαστήρα και τα λουτρά Σμοκόβου (πηγές με ιαματικά νερά για αναπνευστικές παθήσεις) που προσελκύουν το ενδιαφέρον των επισκεπτών της περιοχής.

Το έδαφος της Θεσσαλίας είναι κατά 50% ορεινό-ημιορεινό και κατά το υπόλοιπο 50% πεδινό. Η πεδιάδα της Θεσσαλίας είναι η μεγαλύτερη πεδιάδα της ελληνικής επικράτειας και διαρρέεται από τον ποταμό Πηνειό, το τρίτο μεγαλύτερο ποτάμι της χώρας.
Στις ορεινές περιοχές περιλαμβάνονται ο Όλυμπος, το νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου, το βόρειο τμήμα των Αγράφων, η Όσσα, το Πήλιο και η Όθρυς.
Το πεδινό έδαφος της Θεσσαλίας και τα άφθονα νερά της συντελούν στην πλούσια παραγωγή σιτηρών, όσπριων, φρούτων, λαχανικών και καπνών. Ενώ τα απέραντα λιβάδια της Θεσσαλίας βοηθάνε την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας στην ευρύτερη περιοχή.

Η Θεσσαλία έχει και πλούσια μυθολογική παράδοση. Σύμφωνα λοιπόν με την ελληνική μυθολογία, πρώτος κάτοικος και ιδρυτής της Θεσσαλίας ήταν ο μυθικός ήρωας Θεσσαλός, ο οποίος ήταν γιος του Ηρακλή και της Χαλκιόπης ή σύμφωνα με μια άλλη μυθολογική αφήγηση του Ιάσονα και της Μήδειας, που σώθηκε και έγινε βασιλιάς της Θεσσαλίας και της έδωσε το όνομά του.
Κατά τους αρχαίους χρόνους η Θεσσαλία λεγόταν Πελασγία, Αιολίς, και Πανδώρα. Το σημερινό της όνομα φαίνεται να το πήρε από τους Θεσσαλούς που την κατάκτησαν την εποχή του Τρωικού πολέμου.
Στην αρχαιότερη ιστορική περίοδο, οι πόλεις της Θεσσαλίας διοικούνταν ολιγαρχικά από ισχυρές οικογένειες και ποτέ δεν ενώθηκαν.
Στη βυζαντινή εποχή, αποτελούσε μέρος του βυζαντινού κράτους και δέχτηκε πολλές επιδρομές βαρβάρων, Γότθων κλπ.
Επί τουρκοκρατίας είχαν γίνει γνωστά τα 24 χωριά του Πηλίου που είχαν σχετική αυτονομία κι έτσι αναπτύχθηκαν οικονομικά και εξελίχθηκαν σε μεγάλα κέντρα βιοτεχνίας και εμπορίου. Παράλληλα με την οικονομική άνθηση παρουσίασαν και πνευματική και το Πήλιο έγινε ένα από τα φυτώρια του Ελληνικού Διαφωτισμού.
Η Θεσσαλία ενώθηκε με την ελεύθερη Ελλάδα το 1881. Στα νεότερα ιστορικά χρόνια γνωστή είναι η εξέγερση των Θεσσαλών αγροτών στα 1910 για την κατάργηση των τσιφλικιών και το μοίρασμα της γης στους γεωργούς που την καλλιεργούσαν, ώστε να μην την κατέχουν οι τσιφλικάδες, και οι γεωργοί να είναι κολίγοι.

Οι ανασκαφές που έχουν γίνει σε διάφορες περιοχές της Θεσσαλίας έχουν φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα που χρονολογούνται από το 3000 π.Χ. Όπως, οι ανασκαφές στο Διμηνιό όπου αποκαλύφθηκε ένας θολωτός τάφος και στις Παγασές αρχαίο νεκροταφείο. Στο Σέσκλο βρέθηκαν λείψανα αρχαίας ακρόπολης, όμοια μ' εκείνη που ανακαλύφθηκε και στο Διμηνί.

Συγγραφέας: Ανθή Κοντοσώρου
Ημερομηνία: 9/3/2009
Copyright: Marinet Ltd