Η Δημητσάνα είναι μια γραφική κωμόπολη της Αρκαδίας, η οποία είναι συνδεδεμένη με την Επανάσταση του 1821, αφού εδώ βρισκόταν η κύρια και μεγαλύτερη μπαρουταποθήκη της χώρας. Βρίσκεται σε απόσταση 59 χλμ. βορειοδυτικά της Τρίπολης και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 1000μ. Είναι ο παλαιότερος οικισμός της Αρκαδίας και απλώνεται σε δυο αντικριστούς λόφους. Η Δημητσάνα έχει κηρυχθεί διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα μέρη της Πελοποννήσου, με θέα από τον ανοικτό κάμπο της Μεγαλόπολης, και το εκπληκτικό φαράγγι και την κοιλάδα του Λούσιου έως τις χιονισμένες κορφές του Ταϋγέτου. Εντυπωσιακό στοιχείο της πόλης είναι τα πέτρινα σπίτια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, με τις κεραμιδένιες στέγες και τα ξύλινα μπαλκόνια που συνθέτουν την εικόνα του παραδοσιακού χωριού.

Η Δημητσάνα αποτελεί ένα πραγματικό θρύλο για την ιστορία της Πελοποννήσου και για την προσφορά της στο έθνος κατά την επανάσταση του 1821.
Σε όλη την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, η Δημητσάνα αποτέλεσε το σημαντικότερο κέντρο ανεφοδιασμού σε μπαρούτι. Μάλιστα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έγραψε γι αυτό: "Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημητσάνα. Του μπαρουτιού την υπόθεση την είχαν πάρει απάνου τους τ'αδέλφια Σπηλιωτόπουλοι και δια να δουλεύουν το μπαρούτι επαίρναμε Δημητζανίτες στο στρατόπεδο".
Η θρυλική αυτή παράδοση, της παρασκευής μπαρουτιού, σταμάτησε πριν από λίγα χρόνια. Από την Δημητσάνα κατάγονταν ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός των οποίων τα σπίτια σώζονται σε καλή κατάσταση. Επίσης σώζεται η οικία των Σπηλιωτόπουλων που κινούσαν 14 μπαρουτόμυλους.

Η Δημητσάνα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας πόλης Τεύθιδος από την οποία διακρίνονται τμήματα τείχους καθώς και μεσαιωνικά κατάλοιπα αφού η πόλη άκμαζε μέχρι και την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Από το 1764 λειτούργησε ονομαστή σχολή με μεγάλη προσφορά στην αφύπνιση του γένους. Ένας από τους μαθητές ήταν και ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε' του οποίου το σπίτι ανακαινίσθηκε το 1991 και στεγάζει το Εκκλησιαστικό Μουσείο.

Από τα αξιοθέατα της περιοχής ξεχωρίζουν οι μπαρουτόμυλοι που διατηρούνται ακόμη και σήμερα στην περιοχή, κι έχουν συνδέσει το όνομά τους με την ιστορία της Δημητσάνας.
Επίσης, αξίζει να επισκεφθείτε την περίφημη βιβλιοθήκη της Δημητσάνας, τα βιβλία της οποίας διαβάζονταν από πατριάρχες και μητροπολίτες, στο κρυφό σχολειό της μονής φιλοσόφου αρχικά και στη Σχολή Δημητσάνας αργότερα. Δυστυχώς, σήμερα δεν σώζονται πολλά βιβλία εκείνης της περιόδου. Παρόλα αυτά υπάρχουν ακόμη σπάνιες εκδόσεις και ένα αρκετά πλούσιο βιογραφικό υλικό. Παράλληλα η βιβλιοθήκη λειτουργεί και ως μουσείο, καθώς φιλοξενεί μια μικρή συλλογή με αρχαιολογικά ευρήματα από ανασκαφές στη γύρω περιοχή και μια λαογραφική συλλογή με υφαντά και είδη λαϊκής τέχνης.

Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε την μονή Φιλοσόφου. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Ελλάδας. Αποτελείται από δύο συγκροτήματα. Την Παλιά και την Νέα μονή. Η Παλιά Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε το 967. Το μνημείο είναι σφηνωμένο πάνω σ’ ένα πανύψηλο και κατακόρυφο βράχο της δυτικής όχθης του Γορτύνιου Λούσιου, σε όλο το μήκος μιας φυσικής κοιλότητας μήκους 128 μ. και πλάτους 0,60 μ.-8 μ. Η μονή σε όλο σχεδόν το μήκος της κοιλότητας ήταν περιτοιχισμένη με ψηλό τείχος που είχε φυλάκιο και στενές θυρίδες – παρατηρητήρια για την προστασία της από τους επιδρομείς.
Μέσα στο τείχος θα δείτε το διώροφο κτιριακό συγκρότημά της, το καθολικό, τα κελιά και τους βοηθητικούς χώρους. Ακόμη, υπάρχουν στέρνες για την αποθήκευση νερού. Κολλημένος πάνω στο βράχο υπάρχει ακόμη ένας αγωγός από κεραμίδια που έφερνε στους μοναχούς το νερό από μια πηγή ψηλά στο βράχο.
Το καθολικό στον τύπο του τετράστηλου εγγεγραμμένου σταυρού με οκταγωνικό τρούλλο ήταν αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Τα ελάχιστα διασωθέντα δείγματα της αγιογράφησης του ναού, εντυπωσιάζουν με τη λιτότητα των χρωματικών τόνων, τη δυνατή έκφραση των μορφών, το ήρεμο πάθος στη σύνθεση, την κατανυκτικότητα, το σεβασμό προς το δόγμα. Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα μνημεία της Βυζαντινής Τέχνης.
Στην Παλαιά Μονή Φιλοσόφου ο επισκέπτης έχει πρόσβαση μόνο από μονοπάτι που ξεκινάει από τη Νέα Μονή Φιλοσόφου. Το μονοπάτι περνά δίπλα από την Παλαιά Μονή και αφού διασχίσει το γεφύρι στο Λούσιο καταλήγει στη Μονή Προδρόμου.
Η Νέα Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα.
Το 1764 η σχολή που λειτουργούσε μέσα στη Μονή μεταφέρθηκε στη Δημητσάνα. Από το 1770, έτος της επανάστασης του Ορλώφ αρχίζει μια περίοδος ταραχών (αντίποινα των Τούρκων) και μια φθίνουσα πορεία που θα καταλήξει το 1816, με τις ενέργειες του Παλαιών Πατρών Γερμανού στην ένωση της Μονής με τη Σχολή Δημητσάνης. Τα έσοδα από την περιουσία της δόθηκαν στη Σχολή. Το 1833 η Νέα Μονή διαλύθηκε, έχοντας μόνον έξι μοναχούς. Τη διάλυσή της ακολούθησε η εγκατάλειψη και η κατάρρευση.
Το 1921 έγινε μετόχι της Μονής Τιμίου Προδρόμου. Το 1955 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο και σταδιακά από το 1990 έγινε αναπαλαίωση και αποκατάσταση των κελιών.
Η Νέα Μονή Φιλοσόφου εορτάζει την απόδοση της εορτής της Κοίμησης της Θεοτόκου στις 23 Αυγούστου.

Αν σας αρέσουν οι φυσιολατρικές εκδρομές θα απολαύσετε τη διαδρομή κατά μήκος του ποταμού Λούσιου. Πρόκειται για ένα τοπίο απείρου κάλλους, με πλούσια ιστορία, που εντυπωσιάζει κάθε διαβάτη.
Επίσης, θα δείτε το μουσείο Υδροκίνησης στην πηγή του Αγίου Ιωάννη στο φαράγγι του Λούσιου.