Τα Μετέωρα αποτελούν ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο σε συνδυασμό με τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης δημιούργησαν ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία του κόσμου.
Οι τεράστιοι και πανύψηλοι επιβλητικοί όγκοι προκαλούν δέος στους ταξιδιώτες. Το μοναστήρια που έχουν ιδρυθεί στις κορυφές των ιερών βράχων, αποτελούν – χωρίς υπερβολή – ένα ανθρώπινο θαύμα και αποδεικνύουν το πραγματικό μεγαλείο της ανθρώπινης θέλησης.
Αυτά τα γκριζόμαυρα σμιλεμένα βράχια δεσπόζουν σ’ όλη την περιοχή της Καλαμπάκας, δίνοντας την αίσθηση ότι την προστατεύουν από κάθε κίνδυνο. Η έκταση του συμπαγούς αυτού υλικού, εκτείνεται πολύ πέρα από τα Μετέωρα και καταλαμβάνει χώρο πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων. Συγκεκριμένα , εκτείνεται μέχρι τη γέφυρα Μουργκανίου- Ξηρόκαμπου-Σκεπαρίου και από ‘κει μέχρι τη Θεόπετρα.
Η Καλαμπάκα, η πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, καταλαμβάνει το βόρειο τμήμα του νομού Τρικάλων και απλώνεται στους πρόποδες των βράχων των Μετεώρων.

Παραμένει αδιευκρίνιστο το πως δημιουργήθηκαν οι παράξενοι αυτοί βράχοι. Σύμφωνα με μια θεωρία, πρόκειται για γεννήματα αποθέσεων μεγάλου ποταμού, ενδεχομένως του Αλιάκμονα κατά τον Καινοζωικό αιώνα, δηλαδή 60 εκατομμύρια χρόνια π.Χ.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το παράξενο αυτό γεωλογικό φαινόμενο, δεν αναφέρεται από τους αρχαίους ιστορικούς. Εικάζεται, πως οι βράχοι μέχρι και τα Ρωμαϊκά χρόνια, ήταν ενωμένοι μεταξύ τους με χώματα, άμμο ή άλλα υλικά, τα οποία με ραγδαίες βροχές, τεκτονικά ρήγματα και άλλες αιτίες, παρασύρθηκαν προς τα κάτω και απογύμνωσαν τους βράχους. Η αιολική διάβρωση έπαιξε το ρόλο της στα μετέπειτα χρόνια, οπότε και διαμορφώθηκε η σημερινή εικόνα των Μετεώρων.

Τα μοναστήρια των Μετεώρων
Στις κορυφές των βράχων των Μετεώρων δημιουργήθηκε η πολιτεία του Ανατολικού Ορθόδοξου Ασκητισμού. Η μοναστική ιστορία των Μετεώρων αρχίζει από τον 11ο αιώνα, όπου μέσα στις κοιλότητες των βράχων κατέφευγαν ασκητές από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Ακόμη και σήμερα, διακρίνονται ίχνη αγιογραφιών στις κοιλότητες των βράχων.
Ο θόρυβος όμως των κοπαδιών και των περαστικών ανάγκασαν τους ησυχαστές, να αναζητήσουν ηρεμότερα μέρη. Αποφασίζουν λοιπόν, να κατακτήσουν της απάτητες κορυφές των απόκρημνων βράχων, το ύψος των οποίων φτάνει μέχρι και 400 μ. από τη βάση τους.
Σύμφωνα με την παράδοση οι ασκητές έδεσαν σχοινιά στα πόδια των αετών και όταν τα σχοινιά γαντζώθηκαν στις κορυφές, αναρριχήθηκαν συρόμενοι από αυτά τα σχοινιά. Στην πραγματικότητα όμως, έφτασαν εκεί με το σύστημα της σκαλωσιάς και την κατασκευή ξύλινων κλιμάκων. Για την μεταφορά πραγμάτων, παρασκεύασαν το δίχτυ που το τραβούσαν με ανέμη.

Στις κορυφές των βράχων των Μετεώρων ιδρύθηκαν συνολικά 24 μοναστήρια, καθώς και πολλά ερημητήρια, και ασκητάρια. Σήμερα σώζονται ακέραια και λειτουργούν τα παρακάτω μοναστήρια:
Μονή Μεγάλου Μετεώρου. Είναι η μεγαλύτερη μονή και ονομάστηκε έτσι από τον ιδρυτή της, τον Αθανάσιο τον Μετεωρίτη. Αποτελείται από το καθολικό που τιμάται στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και κτίστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα. Η παλαιά Τράπεζα της μονής λειτουργεί σήμερα ως Μουσείο.
Μονή Βαρλαάμ. Είναι η δεύτερη μονή, μετά το Μεγάλο Μετέωρο, σε έκταση και σε μέγεθος. Είναι αφιερωμένη στους Αγίους Πάντες και κτίστηκε στα 1541. Η παλιά Τράπεζα της μονής είναι σήμερα μουσείο.
Μονή Ρουσσάνου. Είναι αφιερωμένη στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Κτίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα.
Μονή Αγ. Νικολάου Αναπαυσά. Είναι αφιερωμένη στον Αγ. Νικόλαο. Κτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα.
Μονή Αγ. Στεφάνου. Ο μικρός μονόχωρος ναός του Αγ. Στεφάνου κτίστηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Η παλαιά Τράπεζα της μονής λειτουργεί σήμερα ως Μουσείο.
Μονή Αγ. Τριάδος. ΄Έχει την πιο δύσκολη πρόσβαση. Ο σημερινός κυρίως ναός είναι μικρός σταυροειδής με τρούλο και κτίστηκε στα 1475.