Η Φλώρινα είναι ένας από τους τέσσερις Νομούς που συγκροτούν την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.

Προσδιορίζεται βόρεια από τη γείτονα Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και δυτικά από την Αλβανία. Η λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας αποτελεί το σημείο επαφής των τριών κρατών, το τριεθνές. Προς την ελληνική ενδοχώρα η Φλώρινα συνορεύει με τους Νομούς Πέλλας, Κοζάνης και Καστοριάς.

Ο Νομός αποτελείται από οκτώ Δήμους: Αετού, Αμυνταίου, Κλεινών, Μελίτης, Περάσματος, Πρεσπών, Φιλώτα, Φλώρινας και τέσσερις Κοινότητες: Βαρικού, Κρυσταλλοπηγής, Λεχόβου, Νυμφαίου. Έκταση 1.924 τετραγωνικά χιλιόμετρα, με πλούσιες εναλλαγές τοπίων, υψόμετρο 650 μέτρων, που φτάνει στα 2.524 μέτρα στην κορυφή του Βάρα. Μορφολογικά, ο Νομός έχει ορεινό, ημιορεινό και πεδινό χαρακτήρα. Η συμπαγής ορεινή μάζα του βόρειου-βορειοδυτικού τμήματος αποτελείται από τα βουνά Βαρνούντας, Βέρνον και Βοράς, που οι ορεινοί όγκοι τους καταλήγουν στις εύφορες πεδιάδες των Πρεσπών. Έξι λίμνες, ο σπάνιος υδροβιότοπος των Πρεσπών σε συνδυασμό με το κλίμα και τις εναλλαγές του τοπίου, κάνουν την περιοχή πρόκληση για τον επισκέπτη.

Το κλίμα του Νομού επηρεάζεται από τη γεωγραφική και υψομετρική θέση της περιοχής, σε συνδυασμό με τους μεγάλους ορεινούς όγκους και την παρουσία των λιμνών στις Πρέσπες και στην περιοχή του Αμυνταίου. Το κλίμα είναι καθαρά ηπειρωτικό, με ψυχρούς χειμώνες, πολλές βροχοπτώσεις και χιόνια και μέση ετήσια θερμοκρασία 11,5° C, αν και υπάρχει αισθητή διαφορά μεταξύ των τριών υψιπέδων Αμυνταίου, Φλώρινας και Πρεσπών. Η παρουσία των λιμνών επηρεάζει θετικά το μικροκλίμα των γειτονικών τους περιοχών, προσφέροντας ηπιότερες συνθήκες κατά τη διάρκεια του χειμώνα, αν και κατά μεγάλες περιόδους ολικού παγετού οι μικρότερες παγώνουν.

Πληθυσμός 54.768 κάτοικοι, 0,5% του πληθυσμού της χώρας, κατανεμημένοι σε ένα αστικό κέντρο, την πόλη της Φλώρινας (14.279 κάτοικοι), ένα ημιαστικό, το Αμύνταιο (3.636 κάτοικοι) και σε 88 συνολικά κοινότητες, με πληθυσμούς που κυμαίνονται από έναν (Μηλιώνας Πρεσπών) έως 1,821 κατοίκους (Φιλώτας). Οι σημερινοί Φλωρινιώτες προέρχονται από την ανάμειξη των παλαιότερων κατοίκων της περιοχής με τις προσφυγικές μάζες (Μοναστηριώτες, Μικρασιάτες, Θρακιώτες, Ηπειρώτες), που εγκαταστάθηκαν στη Φλώρινα στις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα.

Ο Νομός υπέστη μεγάλες απώλειες ανθρώπινου δυναμικού τις δεκαετίες του '50 και του '60, αποτέλεσμα της εσωτερικής (προς τα μεγάλα αστικά κέντρα) και εξωτερικής (Η.Π.Α., Καναδάς, Αυστραλία, Γερμανία, Χώρες της Ανατολικής Ευρώπης) μετανάστευσης και προσφυγιάς, που οφείλεται στις δυσμενείς πολιτικές συνθήκες που επικράτησαν κατά την περίοδο της ξένης κατοχής, της μετέπειτα εμφύλιας διαμάχης, αλλά και της στρεβλής οικονομικής ανάπτυξης. Οι οικονομικές δραστηριότητες, που καθορίζονται από τη γεωγραφική θέση, το υπέδαφος, τη γεωμορφολογία και το κλίμα, παρουσιάζουν την ακόλουθη εικόνα: Η γεωργία (αν και ο γεωργικός κλήρος είναι κατακερματισμένος, 48 στρέμματα κατά μέση γεωργική εκμετάλλευση) και η κτηνοτροφία αποτελούν τους πιο δυναμικούς κλάδους του Πρωτογενή τομέα, που με την αλιεία, την εκμετάλλευση των δασών και το ορυχεία συμμετέχουν με 30% στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (Α.Ε.Π.) του Νομού και τον χαρακτηρίζουν ως κατεξοχήν γεωργοκτηνοτροφικό Νομό.

Βασικότερα προϊόντα: μαλακό και σκληρό σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, καλαμπόκι, φασόλια (εξαιρετικής ποιότητας), ζαχαρότευτλα, μηδική, πατάτες, φράουλες, σταφύλια (από τα οποία παράγονται τα Ονομασίας Προέλευσης Ανώτερης Ποιότητας κρασιά του Αμυνταίου), κουνουπίδια, πράσα, λάχανα, ντομάτες, κρεμμύδια και οι πιπεριές, μήλα, αχλάδια, κάστανα, καρύδια κ.ά.

Εξάλλου, στο Νομό παράγονται εξαιρετικής ποιότητας κρέατα και γαλακτοκομικά προϊόντα σε χιλιάδες τόνους. Τα κυριότερα αλιεύματα από τις έξι συνολικά λίμνες είναι: γριβάδι, κορέγονος, τσιρόνια, χέλια, τσουκάνια, κέφαλοι, γουλιανοί, τούρνες, πλατίκες.

Ικανοποιητική είναι και η ετήσια παραγωγή από την εκμετάλλευση των δασών που διακρίνονται οε δημόσια σε ποσοστό 43%, κοινοτικά 39% και 13% ιδιωτικά. Τα δασικά προϊόντα είναι κυρίως ξυλεία πλατύφυλλων και καυσόξυλα εμπορίου.

Ο Δευτερογενής τομέας, με ποσοστό 25% στο Α.Ε.Π. του Νομού, έχει κυριότερους τους κλάδους της μεταποίησης, της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και των κατασκευών. Στα 1938 ιδρύθηκε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Φλώρινας. Στα 1986 άρχισε να λειτουργεί η Βιομηχανική Περιοχή της Φλώρινας. Σήμερα, δραστηριοποιούνται στο Νομό 600-650 μεταποιητικές επιχειρήσεις. Από αυτές 17% επί του συνόλου δραστηριοποιούνται στον κλάδο ξύλου και επίπλου, 17% στον κλάδο μετάλλου, 15% στον κλάδο τροφίμων και ποτών (μεταξύ αυτών τα ονομαστά κρασιά Αμυνταίου και τα γνωστά αναψυκτικά με φυσικό ανθρακούχο νερό), 14% στον κλάδο των κατασκευών και μεταφορικών μέσων και 9% στους κλάδους ύφανσης / υπόδησης / ένδυσης. Στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δραστηριοποιείται κυρίως η Δ.Ε.Η., η οποία λειτουργεί τον Ατμό-Ηλεκτρικό Σταθμό (Α.Η.Ϊ.) Αμυνταίου - Φιλώτα συνολικής ισχύος 600MW και απασχολεί 830 εργαζόμενους. Πρόσφατα άρχισε τη λειτουργία της η δεύτερη μονάδα παραγωγής ενέργειας, ο Α.Η.Σ. Μελίτης - Αχλάδας, συνολικής ισχύος 330 MW. Ο Τριτογενής τομέας, με ποσοστό 45% στο Α,Ε.Π. του Νομού, περιλαμβάνει στον κλάδο του εμπορίου 917 εμπορικά καταστήματα. Επίσης, λειτουργούν 391 καταστήματα ψυχαγωγίας και αξιοποίησης ελεύθερου χρόνου κ.ά.