Η Κέρκυρα από τα πανάρχαια χρόνια πρωταγωνιστεί στην ιστορία του Ελλαδικού χώρου. Λόγο της γεωγραφικής της θέσης (βρίσκεται στο βόρειο άκρο του Ιονίου Πελάγους) αλλά και του φυσικού πλούτου του νησιού, βρέθηκε από τα αρχαία χρόνια στο στόχαστρο των εκάστοτε ισχυρών δυνάμεων. Γνώρισε την κυριαρχία των Ενετών, των Γάλλων και των Άγγλων. Κάθε κατακτητής άφησε τα ίχνη του στη φυσιογνωμία του νησιού. Η μακρόχρονη συνύπαρξη των Κερκυραίων με τους προαναφερόμενους κατακτητές συνέβαλε στη δημιουργία της ιδιαίτερης κουλτούρας που τους διακρίνει.

Οι ονομασίες του νησιού
Σύμφωνα με την μυθολογία η Κέρκυρα πήρε το όνομά της από την νύμφη Κέρκυρα, την κόρη του Ασωπού ποταμού, την οποία αγάπησε ο Ποσειδώνας και την πήγε στο νησί που πήρε το όνομά της.
Από τον έρωτά τους γεννήθηκε ο Φαίακας, στον οποίο χρωστά το νησί το μυθικό του όνομα ως «νησί των Φαιάκων».
Κατά την αρχαιότητα το νησί λεγόταν Μάκρις, από το μακρόστενο σχήμα του. Επίσης το βρίσκουμε και με την ονομασία Δρέπανον ή Δρεπάνι, από την ομοιότητά του με σχήμα δρεπανιού.
Ο Όμηρος στα κείμενά του, αποδίδει στο νησί το όνομα Σχερία. Είναι το νησί στις ακτές του οποίου το κύμα έβγαλε τον ναυαγό Οδυσσέα. Εκεί, τον βρήκε να κοιμάται εξαντλημένο η Ναυσικά, η κόρη του βασιλιά Αλκίνοου και τον μετέφερε στο παλάτι όπου οι φιλόξενοι Φαίακες του προσέφεραν τη φιλοξενία τους και τελικά τον οδήγησαν πίσω στην Ιθάκη του βάζοντας τέλος στις περιπλανήσεις του.
Στα χρόνια του Βυζαντίου το νησί ονομάστηκε Κορυφώ από τη δίκορφη Ακρόπολη, που βρισκόταν στη θέση της σημερινής πόλης. Από παράφραση αυτής της ονομασίας προήλθε η λατινική προσφώνηση Corfu με την οποία είναι γνωστή σήμερα η Κέρκυρα σε όλο τον κόσμο.

Αρχαία χρόνια
Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές η Κέρκυρα κατοικήθηκε για πρώτη φορά από Ελληνικά φύλα το 775 – 750 π.Χ. Τότε αποίκησαν το νησί Ερετριείς από την Εύβοια, ενώ μέχρι τότε κατοικούνταν από Ιλλυρικά φύλα.
Το 734 π.Χ. αποίκησαν τη χερσόνησο του Κανονιού οι Κορίνθιοι και το 644 π.Χ. πραγματοποιείται η αρχαιότερη ναυμαχία που έχει καταγραφεί ανάμεσα σε Ελληνικές δυνάμεις. Οι Κορίνθιοι συγκρούονται με τους Κερκυραίους. Η νίκη των Κερκυραίων και η προσχώρησή τους στην Αθηναϊκή Συμμαχία λέγεται ότι αποτέλεσε την αιτία για την έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου.

Ρωμαϊκή κυριαρχία
Οι Ρωμαίοι κυριάρχησαν στη Κέρκυρα από το 229 έως το 733 π.Χ. Οι ίδιοι οι Κερκυραίοι ζήτησαν την προστασία της Ρώμης για να γλιτώσουν από τις επιδρομές των Ιλλυρίων. Η Ρώμη τους προσέφερε τη συμμαχία της και τους παραχώρησε πολλά προνόμια.

Βυζαντινοί χρόνοι
Από τον 1ο κιόλας αιώνα διαδίδεται στο νησί ο χριστιανισμός, από τους αποστόλους Ιάσονα και Σωσίπατρο.
Την περίοδο αυτή το νησί γνώρισε πολλές λεηλασίες από τις επιδρομές των Βανδάκων, των Γότθων, των Σαρακηνών και των Νορμανδών.
Στις αρχές του 11ου αιώνα οι Νορμανδοί καταφέρνουν να κυριαρχήσουν των Βυζαντινών στρατευμάτων και κάνουν την Κέρκυρα ορμητήριό τους. Λίγο αργότερα, το 1147 ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός με τη βοήθεια των Ενετών απελευθερώνει την Κέρκυρα.

Ενετική Κυριαρχία
Το 1204 το νησί περνάει στην κυριαρχία των Ενετών. Το 1214, οι Έλληνες του Δεσποτάτου της Ηπείρου κατέλαβαν την Κέρκυρα. Οι κάτοικοι τους δέχτηκαν με ενθουσιασμό και κατάφεραν να τους παραχωρηθούν πολλά προνόμια. Δυστυχώς όμως, αυτή η περίοδος δεν κράτησε για πολύ. Το 1276, το νησί γνωρίζει ένα νέο κατακτητή. Η κυριαρχία των Ανδηγαυών κράτησε πάνω από 100 χρόνια. Την περίοδο αυτή η Κέρκυρα γνώρισε πολλά δεινά.
Το 1386, μετά από πολλές περιπέτειες οι Ενετοί κατάφεραν να ξαναπάρουν τη κυριαρχία της Κέρκυρας. Διοίκησαν το νησί για περισσότερο από τέσσερις αιώνες. Η κυριαρχία τους κράτησε ως το 1797 και είχε ως αποτέλεσμα να μη γνωρίσει η Κέρκυρα την τουρκική κατοχή.
Την περίοδο της ενετοκρατίας κτίστηκε η λεγόμενη σήμερα Παλιά Πόλη, που αποτελεί ένα πραγματικό στολίδι για το νησί αλλά και μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας. Αλλά και πολλά από τα αξιοθέατα του νησιού.
Οι Ενετοί εφάρμοσαν το αριστοκρατικό πολίτευμα, σύμφωνα με το πρότυπο της Βενετίας. Ισχύει η διάκριση των πολιτών σε τάξεις (ευγενείς, αστοί και λαός). Το διάστημα αυτό αναπτύσσεται η μέση αστική τάξη, ενώ πολλές κερκυραϊκές οικογένειες αποκτούν τίτλους ευγένειας (κόντηδες και κοντέσες) τους οποίους κατέχουν ως σήμερα (ως οικογενειακό κειμήλιο) οι απόγονοί τους.
Επίσης, οι Ενετοί ως εμπορική δύναμη της εποχής, εκμεταλλεύτηκαν τους φυσικούς πόρους του νησιού. Συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ελαιοκαλλιέργειας στο νησί και ανέδειξαν το λιμάνι της πόλης σ’ ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά λιμάνια του τότε κόσμου.
Την περίοδο της ενετοκρατίας αναπτύχθηκαν πολύ οι τέχνες και τα γράμματα. Βέβαια, η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε βάλει στο στόχαστρο και την Κέρκυρα. Ο Ενετικός στόλος όμως, μαζί με τους Κερκυραίους κατάφεραν να απωθήσουν ακόμη και τον φοβερό Μπαρμπαρόσα. Όμως, οι λεηλασίες του 1537 και 1571 είχαν ως συνέπεια τη μερική ερήμωση του νησιού, που οι Ενετοί αντιμετώπισαν με εποικισμούς από τη Βενετία.

Γαλλική Κυριαρχία
Το 1797 οι Ενετοί αναγκάστηκαν να συμμαχήσουν με το Ναπολέων Βοναπάρτη ο οποίος κατέλαβε την Κέρκυρα. Η κυριαρχία της Γαλλίας στα Ιόνια νησιά αναγνωρίσθηκε με την συνθήκη του Καμποφόρμιο.

Ιόνιος Πολιτεία
Το 1800 η Ρωσία και η Τουρκία υπέγραψαν τη συνθήκη σύμφωνα με την οποία αναγνώριζαν τα νησιά του Ιονίου ως αυτόνομο κράτος. Τα Επτάνησα σχημάτισαν την «Επτάνησο Πολιτεία» και θα πλήρωναν όμως φόρο στη Τουρκία. Τα επτά χρόνια που διήρκεσε βελτιώθηκε η οικονομική και κοινωνική ζωή των Κερκυραίων. Τότε ιδρύθηκε η πρώτη Ιόνιος Ακαδημία. Όμως, ξέσπασε ο ρωσοτουρικός πόλεμος και η Επτάνησος Πολιτεία συμμάχησε με τη Ρωσία, η οποία ηττήθηκε. Έτσι, τα Επτάνησα πέρασαν και πάλι στην κατοχή των Γάλλων.

Αγγλική Κατοχή
Το 1815, μετά την πτώση του Ναπολέοντα τα νησιά του Ιονίου σύμφωνα με τη συνθήκη που υπογράφτηκε αποτέλεσαν ελεύθερο και ανεξάρτητο κράτος υπό την προστασία όμως της Αγγλίας. Πρώτος Άγγλος αρμοστής ορίστηκε ο Σερ Τόμας Μαίτλαντ. Η καταπιεστική διοίκησή του ξεσήκωσε τους Κερκυραίους. Η διάρκεια της Αγγλικής κατοχής είχε θετική επίδραση στην οικονομία και στην πολιτιστική ανάπτυξη της Κέρκυρας. Επίσης, οι Άγγλοι έφτιαξαν το οδικό δίκτυο του νησιού και έκτισαν πολλά δημόσια κτίρια. Επί των ημερών τους, το 1824, ιδρύθηκε η Ιόνιος Ακαδημία, που ουσιαστικά υπήρξε το πρώτο ελληνικό Πανεπιστήμιο και καθιερώθηκε στο νησί ως επίσημη γλώσσα η Ελληνική.

Η ενσωμάτωση με την Ελλάδα
Το 1863 υπογράφτηκε στο Λονδίνο συνθήκη των μεγάλων δυνάμεων σύμφωνα με την οποία η Αγγλία παραιτείται από την προστασία των Ιόνιων νήσων.
Στις 21 Μαΐου του 1864 τα Επτάνησα εντάσσονται επισήμως στην Ελλάδα και στο Κάστρο της Κέρκυρας υψώνεται η Ελληνική σημαία.