Ο Πλάτανος είναι η πρωτεύουσα του νησιού και είναι κτισμένη αμφιθεατρικά κάτω από το βυζαντινό Κάστρο της Παναγίας, το σημαντικότερο αξιοθέατο του νησιού. Ο παραδοσιακός οικισμός του Πλάτανου προσφέρετε για περιπάτους. Τα στενά πλακόστρωτα σοκάκια και τα σπίτια με τη νησιώτικη αρχιτεκτονική θα σας γεμίσουν όμορφες εικόνες από το χθες, το σήμερα και το αύριο του τόπου. Η καρδιά της Λέρου κτυπά στην κεντρική πλατεία της πόλης, εκεί που δεσπόζει ο τεράστιος αιωνόβιος πλάτανος και γύρω του εκτείνεται η παλαιότερη συνοικία του νησιού. Ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας του. Κατά την περιήγησή σας στις γειτονιές του Πλάτανου, θα δείτε πολλά παλιά αρχοντικά και διώροφα σπίτια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, πραγματικά στολίδια για το νησί, καθώς και πολλές εκκλησίες που αξίζει να επισκεφθείτε. Όπως τον ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής, της Ευαγγελίστριας και του Σωτήρα Χριστού με την πρωτότυπη αρχιτεκτονική δόμηση.
Η Αγία Μαρίνα είναι η δεύτερη συνοικία της πρωτεύουσας και το δεύτερο λιμάνι του νησιού. Εκτείνεται αμφιθεατρικά ανάμεσα σε δυο βουνοπλαγιές. Τα κάτασπρα σπίτια της ξεκινούν από την παραλιακή οδό και φτάνουν ως τους πρόποδες του λόφου στην κορυφή του οποίου βρίσκεται το κάστρο.
Η επίσκεψη στο Κάστρο της Παναγιάς επιβάλλεται. Πρόκειται για το επίνειο του νησιού. Θα φτάσετε ως εκεί ακολουθώντας τα ανηφορικά δρομάκια του Πλατάνου με κατεύθυνση προς την εκκλησία της Αγία Παρασκευή και μετά θα ανεβείτε τα 300 περίπου σκαλοπάτια που οδηγούν στην είσοδο του Κάστρου. Το μεγαλείο της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και η εκπληκτική θέα που θα αντικρίσετε θα σας κάνουν να ξεχάσετε αμέσως τη μικρή σας ταλαιπωρία από την πεζοπορία.
Το Βυζαντινό Κάστρο της Παναγίας διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, στην ίδια θέση ήταν κτισμένη και η αρχαία ακρόπολη του νησιού. Τη σημερινή του μορφή την απέκτησε από τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη οι οποίοι επέκτειναν το κάστρο, το οποίο την εποχή εκείνη ήταν απόρθητο. Στον περίβολο του Κάστρου θα δείτε την εκκλησία της Παναγίας του Κάστρου, η οποία ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα και κοσμείται με αξιόλογες τοιχογραφίες. Ιδιαίτερα εντυπωσιακό είναι το χρυσοποίκιλτο τέμπλο και η εικόνα της Παναγίας, που θεωρείται θαυματουργή και έχει συνδεθεί με πολλούς θρύλους.
Επίσης, επισκεφθείτε το Μπούρτζι. Το ρωμαϊκό φρούριο που βρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού της Αγίας Μαρίνας. Είναι κτισμένο πάνω στα ερείπια αρχαίας πόλης. Κοντά στο φρούριο θα δείτε και τα λείψανα παλαιοχριστιανικού ναού με αξιόλογα ψηφιδωτά.
Το Παντέλι είναι η τρίτη συνοικία της πρωτεύουσας. Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Πλατάνου. Ο μικρός παραθαλάσσιος οικισμός του είναι κτισμένος στο μυχό του ομώνυμου κόλπου. Τα περισσότερα σπίτια είναι παλιά και παραδοσιακά. Τα αγκυροβολημένα ψαροκάικα στην είσοδο του κόλπου συμπληρώνουν τη γνήσια νησιώτικη εικόνα της περιοχής.
Το μικρό οδοιπορικό σας στην πρωτεύουσα και η γνωριμία σας με τις ομορφιές και την ιστορία της, θα ολοκληρωθεί με την επίσκεψή σας στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού, που φιλοξενεί μια αξιόλογη συλλογή από τις ανασκαφές που έχουν γίνει στο νησί. Από τα εκθέματα ξεχωρίζουν: το ανάγλυφο της κλασικής εποχής που παριστάνει έναν γέροντα να στηρίζεται στο ραβδί του, οι οξυπύθμενοι αμφορείς που χρονολογούνται από τον 3ο π.Χ. αιώνα και τα χάλκινα βυζαντινά νομίσματα που βρέθηκαν στο Πάρθενι και χρονολογούνται από το 575 μ.Χ.
Κατά την παραμονή σας στην πρωτεύουσα θα κολυμπήσετε στις παραλίες του Πλάτανου και της Αγίας Μαρίνας που διακρίνονται για την οργάνωσή τους και τις επιλογές για θαλάσσια σπορ που προσφέρουν στους λουόμενους. Αν προτιμάτε τις πιο ήσυχες πλαζ, ο απάνεμος όρμος που βρέχει το Παντέλι είναι ιδανικός για σας. Ιδιαίτερα δημοφιλής είναι και οι κοντινές αμμουδιές Πλάκες, Μπούρτζι και Βρωμόλιθος.
Και οι τρεις συνοικίες της πρωτεύουσας διακρίνονται για την τουριστική τους ανάπτυξη. Στη φιλόξενη πόλη της Λέρου δε θα σας λείψει τίποτα. Ο Πλάτανος και η Αγία Μαρίνα διαθέτουν τη μεγαλύτερη αγορά του νησιού. Θα βρείτε πλήθος καταστημάτων για να επιλέξετε δώρα για τα αγαπημένα σας πρόσωπα και αναμνηστικά που θα σας θυμίζουν τις διακοπές σας στο νησί. Όσο αφορά τη βραδινή σας διασκέδαση στη πόλη λειτουργούν ξενυχτάδικα κάθε είδους. Και στο τομέα της διαμονής θα μείνετε απόλυτα ικανοποιημένοι από τις παροχές των ξενοδοχείων, τις ανέσεις και τη φιλοξενία των κατοίκων.